L-EWWEL ITTRA TA’ ĠWANNI

Dwar Din l-Ittra

Il-Kittieb ta’ din l-ittra mhwiex imsemmi direttament. Huwa jirriferi għalih innifsu bħala “ix-xiħ” (presbiteru), (1 Ġwanni 1:1; 3 Ġwanni 1). Dwar din l-ittra, l-awtur jista’ b’mod raġjunevoli jkun iddeterminat li huwa Ġwanni l-Appostlu. Il-ftuħ ta’ Ġwanni huwa miktub minn perspettiva ta’ xi ħadd li kien hemm ma’ Ġesù (Ġwanni 1:1-4).
Din l-ittra probabbilment kienet miktuba bejn is-sena 85 u s-sena 95 W.K.
Ġwanni jrid lil emmiena Kristjani li jkunu jafu li meta huma jgħidu lil Alla dwar dnubiethom, Alla jaħfrilhom u jnaddaffhom (1:9).
Il-vera prova tal-fidi hija l-imħabba għal xulxin (3:11-24). Billi Alla hu mħabba, in-nies Tiegħu għandhom ikunu bħalu (4:1-21). Għall-vittorja sħiħa fuq id-dnub, aħna mhux biss għandna nħobbu lil xulxin, imma għandna nemmnu li Ġesù, l-Iben ta’ Alla, huwa tassew Kristu, u li l-mewt Tiegħu għalina kienet reali (5:1-12).
Ftakar:
“¹Dak li kien mill-bidu, dak li aħna smajna, li rajna b’għaj-nejna, li lejh ħarisna u li messew idejna, jiġifieri l-verb, il-kelma tal-ħajja, dan sejrin inxandrulkom” (1:1)

Ħarsa Ħafifa Lejn Din l-Ittra

• Il-Kelma li Tagħti l-Ħajja (1:1-4)
• Alla Hu Dawl u Kristu Hu l-Eżempju Tagħna (1:5—2:6)
• Il-Kmandament il-Ġdid (2:7-17)
• L-Għedewwa ta’ Kristu u Wlied Alla (2:18—3:10)
• L-Imħabba ta’ Alla u l-Imħabba Tagħna (2:18—3:10)
• Vittorja Fuq id-Dinja (4:21-23) (5:1-20)
• Twissija Kontra l-Idoli (5:21)

1 Ġwanni 1

Dak li kien mill-bidu, dak li aħna smajna, li rajna b’għajnejna, li lejh ħarisna u li messew idejna, jiġifieri l-verb, il-kelma tal-ħajja, dan sejrin inxandrulkom.
Għax il-ħajja dehret u aħna rajnieha u qegħdin nixhdu għaliha. Qegħdin inxandrulkom il-ħajja ta’ dejjem li kienet għand il-Missier u dehret lilna.
Qegħdin inxandrulkom dak li aħna rajna u smajna, biex intom tissieħbu magħna, u l-għaqda tagħna tkun mal-Missier u ma’ Ibnu Ġesù Kristu.
U qegħdin niktbu dan biex il-ferħ tagħkom ikun sħiħ.
Din mela hi l-bxara li aħna smajna mingħandu, u ngħaruhielkom, li Alla hu dawl, u fih m’hemmx dlam.
Jekk ngħidu li aħna mxerkin miegħu, u nimxu fid-dlam, aħna nigdbu, u ma nagħmlux il-verità:
Imma jekk nimxu fid-dawl, bħalma hu fid-dawl, aħna mxerkin bejnietna, u d-demm ta’ Ġesù Kristu Ibnu jnaddafna minn kull dnub.
Jekk ngħidu li m’għandna l-ebda dnub, aħna nqarrqu bina nfusna, u l-verità ma tkunx fina.
Jekk nistqarru dnubietna, hu fidil u ġust biex jaħfrilna dnubietna, u jnaddafna minn kull ħażen.
Jekk ngħidu li ma dnibniex, noħorġuh ta’ giddieb, u l-kelma tiegħu mhix fina.

1 Ġwanni 2

Uliedi ż-żgħar, qiegħed niktbilkom dawn il-ħwejjeġ, biex ma tidinbux. U jekk xi ħadd jidneb, għandna bħala avukat quddiem il-Missier, lil Ġesù Kristu l-ġust:
U hu l-propizjazzjoni għal dnubietna, mhux għal tagħna biss, iżda wkoll għal dawk tad-dinja kollha.
B’dan nafu li nagħrfu ’l Ġesù: jekk inżommu l-kman-damenti tiegħu.
Min igħid “Jien nafu” u ma jżommx il-kmandamenti tiegħu, hu giddieb u l-verità mhix fih.
Iżda kull in iżomm il-kelma tiegħu, fih hemm tassew l-imħabba ta’ Alla fil-milja tagħha. B’dan nagħrfu li aħna fih.
Min igħid li qiegħed igħammar fih, jeħtieġ li hu jgħix kif għex hu stess.
Għeżież, miniex niktbilkom xi kmandament ġdid, imma kmandament qadim li kellkom sa mill-bidu. Il-kmandament il-qadim hu l-kelma li intom smajtu.
B’danakollu kmandament ġdid qiegħed niktbilkom: għax seħħ tassew fi Kristu u fikom, għax id-dlam għadda u d-dawl tassew ġa qiegħed jiddi.
Min igħid li qiegħed fid-dawl, u jobgħod ’il ħuh, għadu fid-dlam sa issa.
Min iħobb ’il ħuh, igħammar fid-dawl, u fih ma hemm ebda tfixkil.
Iżda min jobgħod ’il ħuh, jinsab fid-dlam, jimxi fid-dlam, u ma jafx fejn hu sejjer, għax id-dlam għamielu għajnejh.
Qiegħed nikteb lilkom uliedi, għax intom dnubietkom maħfura bis-saħħa ta’ ismu.
Qiegħed nikteb lilkom, missirijiet, għax intom għaraftu ’l dak li hu sa mill-bidu. Qiegħed nikteb lilkom, żgħażagħ, għax intom irbaħtu l-ħażin.
Ktibt lilkom, missirijiet, għax intom għaraftu lil dak li hu sa mill-bidu. Ktibt lilkom żgħażagħ, għax intom qawwija u l-kelma ta’ Alla qiegħda tgħammar fikom u intom irbaħtu l-ħażin.
Tħobbux id-dinja u anqas dak li hemm fiha. Jekk xi ħadd iħobb id-dinja, l-imħabba tal-Missier ma tgħammarx fih.
Għax kull ma fiha d-dinja, jiġifieri l-ġibda tal-ġisem u l-ġibda tal-għajnejn u l-kburija tal-ħajja, dan mhuwiex ġej mill-Missier imma mid-dinja.
U d-dinja tgħaddi, u x-xewqat tagħha wkoll: imma min jagħmel ir-rieda ta’ Alla jibqa’ għal dejjem.
Uliedi żgħar, din hi l-aħħar siegħa: intom smajtu li għandu jiġi l-antikrist, u issa hawn ħafna antikristijiet; minn dandan nagħrfu li waslet l-aħħar siegħa.
Dawn ħarġu minn fostna, imma ma kinux minn tagħna; għax kieku kienu minn tagħna, bla dubju kienu jibqgħu magħna: imma dawn ħarġu, biex jidhru li mhux kollha huma tagħna.
Imma intom għandkom id-dlik mill-Qaddis, u tafu kollox.
Ma ktibtilkomx għax ma tafux il-verità, imma għax tafuha, u l-ebda gidba mhi ġejja mill-verità.
Min hu giddieb, ħlief dak li jiċħad li Ġesù hu l-Kristu? Dan hu l-antikrist, li jiċħad il-Missier u l-Iben.
Kull min jiċħad l-Iben, ma għandu lanqas il-Missier, imma min jistqarr l-Iben għandu l-Missier, ukoll.
Ħa jibqa’ fikom mela dak li smajtu mill-bidu. Jekk jib-qa’ fikom dak li smajtu mill-bidu, tibqgħu intom ukoll fl-Iben, u fil-Missier.
U din hi l-wegħda li hu wegħidna: il-ħajja ta’ dejjem.
Ktibtilkom dawn il-ħwejjeġ fuq dawk li jqarrqu bikom.
Imma d-dlik li ħadtu minn għandu jibqa’ fikom, u ma taħtiġux li ħaddieħor igħallimkom. Imma billi d-dlik tiegħu jgħallimkom fuq kollox, għax hu veru, u mhux gidba, u billi hu għallimkom, ibqgħu fih.
U issa, uliedi żgħar, ibqgħu fih; biex, meta jidher, ikoll-na fiduċja, u ma nistħux quddiemu fil-miġja tiegħu.
Jekk intom tafu li hu ġust, tafu li kull min jagħmel il-ġustizzja tiegħu hu mwieled minnu.

1 Ġwanni 3

Ara, liema mħabba xerred fuqna l-Missier, biex nissejħu wlied Alla: għalhekk id-dinja ma tagħrafniex, għax ma tagħrafx lilu.
Maħbubin, issa aħna wlied Alla, u għadu ma deherx x’sa nkunu: imma nafu li, meta jidher, aħna nkunu bħalu; għax narawh kif inhu.
U kull bniedem li għandu dit-tama fih għandu jissaffa, bħalma hu safi Kristu.
Kull min jagħmel id-dnub jikser ukoll il-liġi, għax id-dnub hu l-ksur tal-liġi.
Imma intom tafu li hu deher biex ineħħi dnubietna; u li m’hemm ebda dnub fih.
Kull min igħammar fih ma jidnibx: kull min jidneb ma rahx, u lanqas għarfu.
Uliedi ż-żgħar, tħallu ebda bniedem iqarraq bikom: min jagħmel il-ħaqq hu ġust, bħalma Kristu hu ġust.
Min jagħmel id-dnub ġej mix-Xitan; għax ix-Xitan dineb sa mill-bidu. Għal din ir-raġuni deher Bin Alla, biex jeqred l-opri tax-Xitan.
Kull min hu mwieled minn Alla ma jagħmilx dnub; għax iż-żerriegħa tiegħu tibqa’ fih: u ma jistax jidneb, għax imwieled minn Alla.
F’dan jidhru wlied Alla, u wlied ix-Xitan: kull min ma jagħmilx il-ħaqq mhux minn Alla, lanqas min ma jħobbx ’il ħuh.
Għax din hi l-bxara li smajtu mill-bidu, li għandna nħobbu ’l xulxin.
Mhux bħal Kajjin, li kien minn dak il-ħażin, u qatel ’il ħuh. U għaliex qatlu? Għax l-opri tiegħu kienu ħżiena, u ta’ ħuh tajbin.
Tistagħġbux, ħuti, jekk tobgħodkom id-dinja.
Aħna nafu li għaddejna mill-mewt għall-ħajja, għax inħobbu l-aħwa. Min ma jħobbx igħix fil-mewt.
Kull min jobgħod ’il ħuh hu qattiel: u intom tafu li ebda qattiel ma għandu l-ħajja ta’ dejjem tgħammar fih.
Minn dan għarafna l-imħabba, għax hu (Kristu) ta ruħu għalina: u aħna għandna nagħtu ħajjitna għall-aħwa.
Imma kull min ikollu l-ġid ta’ din id-dinja, u jara ’l ħuh fil-bżonn, u jwarrab il-ħniena ta’ qalbu għalih, kif tista’ l-imħabba ta’ Alla tgħammar fih?
Uliedi ż-żgħar, ħa ma nħobbux bil-kliem, lanqas bl-ilsien, imma bil-għemil u bil-verità.
Minn dan nagħrfu li aħna fil-verità, u nassiguraw qlubna quddiemu.
Għax jekk qalbna ċċanfarna, Alla hu akbar minn qalbna, u hu jaf kollox.
Maħbubin, jekk qalbna ma ċċanfarniex, aħna għandna fiduċja f’Alla.
U kulma nitolbu, naqilgħuh mingħandu, għax inħarsu l-kmandamenti tiegħu, u nagħmlu dawk il-ħwejjeġ li jogħġbu lilu.
U dan hu l-kmandament tiegħu: Li nemmnu f’isem Ibnu Ġesù Kristu, u nħobbu ’l xulxin, bħal ma tana l-kmandament.
U min iħares il-kmandamenti tiegħu jgħammar fih, u hu fih. U minn dan nagħrfu li hu jgħammar fina, mill-Ispirtu li tana.

1 Ġwanni 4

Maħbubin, temmnux kull xorta ta’ spirtu, imma stħarrġuhom l-ispirti biex taraw ikunux ġejja minn Alla: għax kienu ħafna l-profeti foloz li ħarġu barra fid-dinja.
L-Ispirtu ta’ Alla tagħrfuh b’dan: kull spirtu, li jistqarr li Ġesù Kristu sar bniedem, hu minn Alla.
U kull spirtu, li ma jistqarrx lil Ġesù, mhuwiex minn Alla; dan hu l-ispirtu tal-antikrist, li intom smajtu li għandu jiġi, anzi minn issa stess ġa qiegħed fid-dinja.
Intom minn Alla, uliedi, u ġa għelibtuh, għax dak li hemm igħammar fikom hu akbar mill-ispirtu li hemm fid-dinja.
Huma mid-dinja; għalhekk jitkellmu skont id-dinja, u d-dinja lilhom tagħti widen.
Aħna, iżda, ġejjin minn Alla; mela min jagħraf ’l Alla jisma’ lilna; min mhux ta’ Alla ma jismagħniex. Minn dan nagħrfu l-Ispirtu tal-verità, u l-ispirtu ta’ l-iżball.
Għeżież, ejjew inħobbu ’l xulxin, għax l-imħabba ġejja minn Alla, u kull min iħobb hu mwieled minn Alla u jagħraf lil Alla.
Dak li ma jħobbx ma għarafx lil Alla, għax Alla hu mħabba.
B’dan dehret l-imħabba ta’ Alla fina, għax Alla bagħat lil Ibnu, l-uniku mnissel fid-dinja biex ngħixu bih.
U hawn qiegħda l-imħabba: mhux għax aħna ħabbejna ’l Alla, imma għax ħabbna hu u bagħat lil Ibnu biex ikun ta’ tpattija għal dnubietna.
Maħbubin, jekk Alla ħabbna daqshekk, aħna wkoll għandna nħobbu lil xulxin.
Lil Alla għadu ħadd ma rah, imma jekk inħobbu ’l xulxin hu jgħammar fina, u mħabbtu ssib il-milja tagħha fina.
Minn dan nagħrfu li aħna ngħammru fih u hu fina, għax tana sehem mill-Ispirtu tiegħu.
U aħna rajna, u nagħtu xhieda, li l-Missier bagħat lil Ibnu s-Salvatur tad-dinja.
Kull min jistqarr li Ġesù hu l-Iben ta’ Alla, Alla jgħammar fih, u hu f’Alla.
U aħna għarafna u aħna emminna l-imħabba li għandu Alla għalina. Alla hu mħabba; u min igħammar fl-imħabba jgħammar f’Alla, u Alla jgħammar fih.
F’dan issir perfetta l-imħabba tagħna, ħalli aħna nqaw-wu qalbna għal jum il-ħaqq, għax saħansitra f’din id-dinja aħna sirna bħalu.
Fl-imħabba ma hemmx biża’; l-imħabba sħiħa tkeċċi l-biża’ ’l barra, għax il-biża’ għandu x’jaqsam mal-ħaqq. Min jibża’ għadu ma sabx il-milja tal-imħabba.
Aħna nħobbuh, għax hu ħabbna l-ewwel.
Jekk wieħed igħid: Inħobb lil Alla, u jobgħod lil ħuh, hu giddieb: għax jekk wieħed ma jħobbx lil ħuh li jarah, hu ma jistax iħobb lil Alla li ma jarahx.
U dan hu l-kmandament li għandna minnu: Min iħobb ’l Alla, iħobb ’il ħuh ukoll.

1 Ġwanni 5

Kull min jemmen li Ġesù hu l-Kristu hu mwieled minn Alla: u kull min iħobb lil dak li wildu jħobb lil dak li twieled minnu.
B’dan nagħrfu li aħna nħobbu lil ulied Alla, meta aħna nħobbu ’l Alla, u nħarsu l-kmandamenti tiegħu.
Għax din hi l-imħabba ta’ Alla, li nħarsu l-kmandamenti tiegħu: u l-kmandamenti tiegħu mhumiex tqal.
Għax kull min twieled minn Alla rebaħ id-dinja: u din hi rebħa li rebħet id-dinja, il-fidi tagħna.
Min hu li jirbaħ id-dinja ħlief min jemmen li Ġesù hu Bin Alla?
Dan hu dak li ġie bl-ilma u d-demm: Ġesù Kristu; mhux bl-ilma waħdu, imma bl-ilma u d-demm.
U hu l-Ispirtu li jixhed, għax l-Ispirtu hu l-verità.
Għaliex tlieta huma li jixhdu: l-Ispirtu u l-ilma u d-demm: u tlieta huma f’wieħed.
Jekk ix-xhieda tal-bnedmin nilqugħa, ix-xhieda ta’ Alla hi aqwa; għax din hi x-xhieda ta’ Alla li hu ta għal Ibnu.
Min jemmen fl-Iben ta’ Alla għandu fih ix-xhieda: min ma jemminx f’Alla jagħmel lilu giddieb, għax ma jemminx ix-xhieda li ta Alla għal Ibnu.
U din hi x-xhieda: Alla tana l-ħajja ta’ dejjem, u din il-ħajja hi f’Ibnu.
Min għandu l-Iben għandu l-ħajja; u min m’għandux l-Iben ta’ Alla m’għandux il-ħajja.
Dan ktibtu lilkom, li temmnu fl-isem tal-Iben ta’ Alla biex tkunu tafu li intom għandkom il-ħajja ta’ dejjem.
Din hi l-fiduċja sħiħa li għandna fih, li jekk nitolbu xi ħaġa skont ir-rieda tiegħu, hu jismagħna.
U jekk nafu li jismagħna f’kulma nitolbuh, nafu li aħna għandna l-ħwejjeġ li tlabnieh.
Jekk wieħed jara lil ħuh jagħmel dnub, imma mhux dnub tal-mewt, jitlob, u jagħtih il-ħajja għal dawk li jidinbu mhux bi dnub tal-mewt. Hemm dnub tal-mewt: ma ngħidx li għal dan għandu jitlob.
Kull ħażen hu dnub; imma hemm dnub li mhux tal-mewt.
Nafu li kull min hu mwieled minn Alla ma jidnibx; imma hu li hu mnissel minn Alla jħares lilu nnifsu, u l-ħażin ma jmissux.
Nafu li aħna ta’ Alla, u d-dinja kollha qiegħda fil-ħażen.
U nafu li l-Iben t’Alla ġie, u tana d-dehen, biex nagħrfu lil dak li hu veru, u aħna f’dak li hu veru, f’Ibnu Ġesù Kristu. Dan hu Alla veru, u l-ħajja ta’ dejjem.
Ulied ż-żgħar, ħarsu ruħkom mill-idoli. Amen.