L-ITTRA LIL-LHUD

Dwar Din l-Ittra

Din l-ittra ma ssemmix il-persuni li lilhom hija ndirizzata. Il-mod tal-kitba tagħha huwa bla dubju għal-Lhud, billi hija diskussjoni tar-Relazzjoni ta’ Kristu għas-Saċerdozju Levitku u s-Sagrifiċċji tat-Tempju. Din kontinwament tikkwota t-Testment il-Qadim biex tikkonferma l-affermazzjonijiet tagħha. Il-veduta tradizzjonali u li l-aktar hija aċċettat hija li din kienet in-dirizzata lill-Kristjani Lhud tal-Palestina, speċifikament dawk f’Ġerusalemm.
L-awtur tagħha mhuwiex magħruf għalkemm ħafna jattribwixxuha għal Pawlu. Il-veduta tradizzjonali, miżmuma ma-tul is-sekli, u li għadha miżmuma ħafna llum, hija li Pawlu huwa l-awtur tagħha.
Mingħajr dubju din kienet miktuba qabel il-qerda ta’ Ġerusalemm, li ġrat fis-sena 70 W.K. Jekk Pawlu kitibha, jidher probabbli li din kienet miktuba minn Ruma, fis-snin 61-63 W.K.
Din l-ittra għandha ħafna xi tgħid dwar l-importanza tal-fidi. Il-kittieb igħid li dak li Ġesù joffri jiġi biss bil-fidi. U din il-fidi tagħmel llis-segwaċi żguri ta’ dak li huma jittamaw għalih u tagħtihom prova tal-ħwejjeġ li ma jidhrux. Il-kittieb ifaħħar lin-nies fidili tal-passat (11:1-40) u tinkorraġixxi lil dawk biex jimxu wara Ġesù issa u jżommu għajnejhom fuqu u jiġru l-ġirja (12:1-3
Din l-ittra titkellem dwar l-importanza tal-ubbidjenza u li Ġesù hu:
“⁹U, billi kien magħmul perfett, sar għajn tas-salvazzjoni ta’ dejjem għal dawk kollha li jobduh” (Lhud 5:9).

Ħarsa Ħafifa Lejn Din l-Ittra

• Il-Kobor tal-Iben Ta’ Alla (1:1-4)
• Ġesù Hu Akbar mill-Anġli (1:5—2:18)
• Ġesù Hu Akbar minn Mosè u Ġożwè (3:1—4:13)
• Ġesù Hu l-Qassis il-Kbir (4:14—7:28)
• Ġesù Jġib Ftehim Aħjar (8:1—9:22)
• Is-Sagrifiċċju ta’ Ġesù Huwa ta’ Darba u għal Kulħadd (9:23—10:31)
• Xi Wħud min-Nies ta’ Alla li Kellhom Fidi Kbira (11:1-40)
• Imxi Fuq l-Eżempju ta’ Ġesù (12:1—13:19)
• L-Aħħar Talb u Tislijiet (13:20-25)

Lhud 1

Alla, li bosta drabi u b’ħafna manjieri kellem fl-imgħoddi lil missirijietna bil-profeti,
F’dawn l-aħħar jiem kellimna b’Ibnu, li ħatru werriet tal-ħwejjeġ kollha, u li permezz tieghu wkoll għamel iż-żminijiet.
Hu, li hu d-dija tal-glorja tiegħu, u x-xbieha perfetta tan-natura tiegħu, u li jżomm il-ħwejjeġ kollha bil-kelma tas-setgħa tiegħu, wara li bih innifsu naddaf dnubietna, qagħad bil-qiegħda fuq il-lemin tal-Maestà fil-għoli tas-smewwiet.
U sar ħafna aħjar mill-anġli, billi b’wirt kiseb isem bil-wisq iżjed ogħla minnhom.
Għax lil min mill-anġli xi darba qal: Int Ibni, illum jien nissiltek? U jarġa’: Inkunlu Missier, u hu jkunli Iben?
U raġa’, meta ġieb lill-Ewwel imwieled fid-dinja, qal: Ħa jqimuh l-anġli kollha ta’ Alla.
U għall-anġli qal: Jagħmel l-irjieħ l-anġli tiegħu, u ilsna tan-nar il-ministri tiegħu.
Imma għal l-Iben igħid: It-Tron tiegħek, O Alla, għal dejjem ta’ dejjem, ix-xettru tal-ġustizzja hu x-xettru ta’ saltnatek.
Int ħabbejt il-ġustizzja, u bgħadt il-ħażen; għalhekk Alla, Alla tiegħek, dilkek biż-żejt tal-ferħ aktar minn sħabek.
U int, o Mulej, fil-bidu qegħidt is-sisien tal-art: u xogħol idejk huma s-smewwiet.
Huma jintemmu; iżda int tibqa’; kollha jiqdiemu, bħal ma tagħmel libsa.
U tkebbibhom bħal mantar, u jitbiddlu: u s-snin tiegħek ma jintemmux.
Imma lil min mill-anġli qatt qal: Oqgħod fuq il-lemin tiegħi, sa ma nqiegħed l-għedewwa tiegħek b’mirfes riġlejk?
Mhumiex kollha spirti qaddejja, mibgħutin biex jaqdu għall-ġid ta’ dawk li sa jirtu s-salvazzjoni?

Lhud 2

Għalhekk għandna aktar u aktar nagħtu attenzjoni għal dak li smajna, li ma nitbiegħdux.
Għax jekk il-kelma mxandra mill-anġli b’saħħitha, u kull ksur u diżubbidjenza ħadu ħlas ġust;
Kif nistgħu neħilsuha aħna jekk inwarrbu salvazzjoni hekk kbira? Din hi salvazzjoni li ngħatat l-ewwel bil-fomm tal-Mulej stess, u mbagħad wassluha sħiħa lilna dawk li semugħ.
Ma’ tagħhom Alla żied ix-xhieda tiegħu b’sinjali u għeġubijiet u ħafna opri setgħana, kif ukoll bid-doni tal-Ispirtu Qaddis mqassmin skont ir-rieda tiegħu stess.
Għax hu ma qegħidx taħt l-anġli d-dinja li ġejja, li fuqha qegħdin nitkellmu.
Imma wieħed x’imkien xehed, billi qal: X’inhu l-bnie-dem, biex tiftakar fih? Jew bin il-bniedem, biex tieħu ħsiebu?
Inti għamiltu ftit anqas mill-anġli; int inkurunajtu bil-glorja u unur, u appuntajtu fuq l-opri ta’ jdejk:
Kollox qegħidt inti taħt riġlejh. Għax ladarba ssuġġettajt kollox lilu, hu xejn ma ħalla li mhux issuġġettat lilu. Imma issa għadna ma narawx kollox issuġġettat lilu.
Imma aħna naraw lil Ġesù, li kien magħmul ftit anqas mill-anġli talli bata l-mewt, inkurunat bil-glorja u l-ġieh; biex bil-grazzja ta’ Alla jduq il-mewt għal kulħadd.
Għax kien jixraq li dak li l-ħwejjeġ kollha huma għalih, u li bih huma l-ħwejjeġ kollha, li jwassal ħafna wlied fil-glorja, biex jagħmel perfett permezz tat-tbatijiet lil awtur tas-salvazzjoni tagħhom.
Għax sew dak li jqaddes u kemm dawk li huma mqaddsin huma kollha minn wieħed; għalhekk ma jistħix isejħilhom aħwa.
Billi jgħid: Inxandar ismek lil ħuti, f’nofs il-knisja ngħannilek tifħir.
U jarġa’: Nafda fih. U iżjed: Ara, jien u l-ulied li tani Alla.
Mela billi l-ulied għandhom l-istess laħam u demm, hu wkoll ħa sehem minn dan l-istess demm u laħam, biex permezz tal-mewt jeqred lil dak li kellu l-ħakma tal-mewt, jiġifieri, ix-Xitan.
U jeħles lil dawk li minħabba l-biża’ tal-mewt kienu suġġetti għall-jasar ħajjithom kollha.
Għax żgur li mhux lill-anġli li hu jgħin; iżda hu jgħin lin-nisel ta’ Abraham.
Għalhekk kien jaħtieġlu li f’kollox ikun magħmul bħall-aħwa, biex isir qassis il-kbir u ħanin u fidil fil-ħwejjeġ li għandhom x’jaqsmu ma’ Alla, biex iħallas għad-dnubiet tal-poplu.
Għax billi hu nnifsu bata billi kien imġarrab, jista’ jgħin lil dawk li huma mġarrbin.

Lhud 3

Għalhekk ħuti qaddisa, intom li għandkom sehem fis-sejħa tas-sema, aħsbu fuq l-appostlu u l-qassis il-kbir tal-istqarrija tagħna, Kristu Ġesù;
Li kien fidil ma’ dak li ħatru, bħal ma kien ukoll Mosè fidil f’daru kollha.
Għax dal-bniedem kien magħdud li jistħoqqlu aktar glorja minn Mosè, daqskemm dak li bena d-dar għandu iżjed ġieh mid-dar.
Għax kull dar hi mibnija minn xi bniedem; imma dak li jibni kollox hu Alla.
U Mosè tassew kien fidil f’daru kollha, bħala xhieda ta’ dawk il-ħwejjeġ li kellhom jingħadu wara;
Imma Kristu hu bħala iben fuq daru stess; U daru hi aħna, jekk inżommu sħaħ sat-tmiem il-fiduċja tagħna u l-ftaħir tagħna fit-tama tagħna.
Għalhekk bħal ma jgħid l-Ispirtu Qaddis: Jekk illum tisimgħu leħnu,
La twebbsux qalbkom, bħal ma ġara fl-irvell, f’jum it-tiġrib fix-xagħri.
Meta missirijietkom ġarrbuni, u ppruvawni, u raw l-opri tiegħi tul erbgħin sena.
Għalhekk kont imgħaddab għal dik il-ġenerazzjoni, u għidt: Dejjem jiżbaljaw f’qalbhom; u ma għarfux triqati.
Għalhekk ħlift fil-korla tiegħi: Ma jidħlux fil-mistrieħ tiegħi.
Ħuti, araw li f’ebda wieħed minnkom ma jkun hemm qalb imħassra bin-nuqqas ta’ twemmin li jwassal għall-firda minn Alla l-ħaj.
Imma agħmlu l-qalb lil xulxin kuljum — sakemm inkunu għadna nistgħu ngħidu “illum” — biex ħadd minnkom ma jiġġarraf mid-dnub u jwebbes qalbu.
Għax aħna għandna sehem fi Kristu, jekk inżommu sħiħa sa l-aħħar it-tama li kellna fil-bidu.
Jingħad fl-Iskrittura: Jekk illum tisimgħu leħnu, la twebbsux qalbkom bħal f’jum l-irvell.
U min huma dawk li semgħu u qamu kontrih? Mhux dawk kollha li ħarġu mill-Eġittu bis-saħħa ta’ Mosè?
U lil min stmerr għal erbgħin sena? Mhux lil dawk li dinbu, u li l-iġsma tagħhom waqgħu mejta fix-xagħri?
U għal min ħalef li ma jidħlux fil-mistrieħ tiegħu, ħlief għal dawk li ma ridux jobdu?
Hekk naraw li huma ma setgħux jidħlu minħabba fin-nuqqas ta’ twemmin tagħhom.

Lhud 4

Ħa nibżgħu mela, li, waqt li baqagħlna l-wegħda li nidħlu fil-mistrieħ tiegħu, ma jkunx hemm xi ħadd minnkom li jidhirlu li baqa’ lura minnha.
Għax sew lilna kien imxandar l-evanġelju, kemm ukoll lilhom; imma l-kelma mxandra ma swietilhomx, għax ma kinux magħqudin bil-fidi ma’ dawk li semgħu.
Għax aħna li emminna nidħlu fil-mistrieħ bħal ma qal: Hekk ħlift f’għadbi: Ma jidħlux fil-mistrieħ tiegħi: għalkemm l-opri tiegħu kienu mitmuma sa mit-tisjis tad-dinja.
Għax hu qal x’imkien hekk għas-seba’ jum: U strieħ Alla fis-seba’ jum mill-opri kollha tiegħu.
U hawn ukoll mill-ġdid: Ma jidħlux fil-mistrieħ tiegħi.
Billi ra mela li kien baqa’ li x’uħud jidħlu fih, u dawk li lilhom kien imxandar l-ewwel ma daħlux minħabba d-diżubbidjenza tagħhom:
Mill-ġdid waqqaf jum, billi qal b’David, wara żmien twil: Illum, bħal ma ntqal qabel, illum jekk tisimgħu leħnu, la twebbsux qalbkom.
Għax kieku Ġożwè tahom il-mistrieħ, ma kienx jitkellem wara fuq jum ieħor.
Għalhekk baqa’ l-mistrieħ tas-Sibt għall-poplu ta’ Alla.
Għax min daħal fil-mistrieħ ta’ Alla strieħ hu wkoll mix-xogħol tiegħu, bħal ma strieħ Alla minn tiegħu.
Ħa nħabirku mela biex nidħlu f’dak il-mistrieħ, biex ħadd ma jaqa’ fuq l-istess eżempju ta’ diżubbidjenza.
Għax ħajja hi l-kelma t’Alla, u qawwija, u taqta’ aktar minn xabla b’żewġt ixfar, u tinfed ukoll sa fejn tinfired ir-ruħ mill-ispirtu, u l-ġogi mill-mudullun, u tgħarbel il-ħsibijiet u l-fehmiet tal-qalb.
Ma hemm xejn fil-ħolqien li ma jidhirx għalih, imma kollox hu għeri u mikxuf quddiem għajnejn dak li lilu rridu nagħtu kont.
Mela meta aħna għandna l-qassis il-Kbir, li hu tassew kbir, qassis li daħal fis-smewwiet, Ġesù Bin Alla, ħa nżommu sħiħa l-fidi tagħna u nistqarruha.
Għax aħna ma għandniex qassis il-kbir li ma jistax jagħder id-dgħufija tagħna, imma għandna wieħed li kien imġarrab bħalna f’kollox, minbarra fid-dnub.
Ħa nersqu mela bla biża’ lejn it-tron kbir tal-grazzja, biex naqligħu ħniena, u nsibu grazzja ta’ għajnuna fil-bżonnijiet tagħna.

Lhud 5

Għax kull qassis il-kbir meħud minn fost il-bnedmin hu mqiegħed għall-bnedmin f’dak li għandu x’jaqsam ma’ Alla, biex joffri sew għotjiet u kemm sagrifiċċji għad-dnubiet.
Li jkun jaf jagħder lil dawk li ma jafux, u lil dawk li jiżbaljaw; għax hu nnifsu wkoll imdawwar bid-dgħufija.
U minħabba f’dan għandu joffri sagrifiċċji għad-dnu-biet, sew għall-poplu u kemm għalih innifsu.
U l-ebda bniedem ma jieħu dal-ġieh għalih innifsu, iżda min hu msejjaħ minn Alla, bħal ma kien Aron.
Hekk ukoll Kristu ma gglorifikax lilu nnifsu biex isir qassis il-kbir; imma dak li qallu: Int ibni, illum nissiltek.
Bħal ma qal band’oħra: Inti qassis għal dejjem skont l-ordni ta’ Melkisedek.
Hu, fil-jiem tal-ġisem tiegħu, meta offra talb u suppliki b’għajat qawwi u dmugħ lil dak li sata’ jsalvah bil-mewt, kien mismugħ minħabba t-tjieba tiegħu;
Għalkemm li kien Iben, tgħallem l-ubbidjenza minn dawk il-ħwejjeġ li bata.
U, billi kien magħmul perfett, sar is-sors tas-salvazzjoni eterna għal dawk kollha li jobduh.
Imsejjaħ minn Alla bħala qassis il-kbir skont l-ordni ta’ Melkisedek.
Li fuqu għandna ħafna ħwejjeġ xi ngħidu, u tqal biex jitfissru, billi sirtu tqal biex tisimgħu.
Għax għalkemm imisskom sa daż-żmien sirtu għalliema, taħtieġu li xi ħadd jarġa’ jgħallimkom mill-ġdid x’inhuma l-ewwel prinċipji tal-orakli ta’ Alla; u sirtu hekk li taħtieġu l-ħalib, u mhux ikel solidu.
Għax kull min għadu tal-ħalib għad m’għandux esperjenza tal-kelma tal-ġustizzja: għax għadu tarbija.
Imma l-ikel solidu hu għal dawk li mmaturaw: għal dawk li kienu mħarrġin biex permezz tas-sensi tagħhom jiddistingwu bejn it-tajjeb u l-ħażin.

Lhud 6

Għalhekk ħalli nħallu d-duttrina elementari ta’ Kristu, u ngħaddu għall-maturità; bla ma nerġgħu nqiegħdu pedament ta’ indiema minn opri mejta, u fidi f’Alla.
U ta’ struzzjoni dwar ħasil, it-tqegħid tal-idejn, il-qawmien tal-mejtin, u l-ġudizzju etern.
U dan aħna nagħmluh, jekk Alla jippermetti.
Għax hu impossibbli li treġġa’ lura għal l-indiema lil dawk li, wara li darba sfaw imdawla;
Wara li daqu d-don tas-sema, u qasmu fl-Ispirtu Qaddis; wara li daqu t-tjubija tal-kelma ta’ Alla u l-qawwiet taż-żmien li għad irid jiġi,
Imbagħad reġgħu lura waqgħu; għaliex dawn, bl-istess imġiba tagħhom, isallbu lil l-Iben ta’ Alla u jwaqqgħuh għat-tmaqdir.
Għax l-art tixrob ix-xita li ta’ spiss taqa’ fuqha, u trodd ħxejjex tajba għal dawk li minnhom tinħadem, ikollha l-barka minn Alla.
Iżda dik li tagħmel xewk u għolliq hi mwarrba, u qrib li tkun misħuta; it-tmiem tagħha hu li tinħaraq.
Imma, maħbubin, aħna żguri minnkom minn ħwejjeġ aħjar, u li għandhom x’jaqsmu mas-salvazzjoni, għalkemm qegħdin nitkellmu hekk.
Għax Alla mhux bla ġustizzja biex jinsa x-xogħol tagħkom u l-imħabba li wrejtu għal ismu, bil-qadi li qdejtu, u li għadkom taqdu, lill-qaddisin.
U aħna nixtiequ li kull wieħed minnkom juri sa l-aħħar l-istess premura biex ikollu l-assigurazzjoni sħiħa tat-tama sat-tmiem.
Biex ma titgħażżnux, imma timitaw lil dawk li permezz tal-fidi u s-sabar jirtu l-wegħdi.
Għax meta Alla għamel wegħda lil Abraham, billi ma satax jaħlef b’wieħed akbar, ħalef bih innifsu.
Billi qal: Ċertament li jien inbierkek, u nimmultiplikak u narġa’ nim-multiplikak.
U hekk, wara li bis-sabar qagħad jistenna, qala’ l-wegħda.
Għax il-bnedmin jaħilfu bl-akbar: u għalihom il-ħalfa bħala rabta hi t-tmiem ta’ kull argument.
Għalhekk Alla, billi ried juri aktar bil-qawwa lill-werrieta tal-wegħda li l-fehma tiegħu ma titbiddilx, wettaqha b’ħalfa:
Biex b’żewġ ħwejjeġ li ma jitbiddlux, li fihom ma jistax ikun li Alla jigdeb, aħna jkollna faraġ qawwi, aħna li ħrabna għall-kenn biex naqbdu mat-tama mqiegħda quddiemna;
Tama li għandna bħala ankra tar-ruħ, sew żgura u kemm qawwija, u li tidħol ’il ġewwa mill-velu.
Fejn daħal għalina bħala ħabbâr, Ġesù, li sar qassis il-kbir għal dejjem, skont l-ordni ta’ Melkisedek.

Lhud 7

Għax dan Melkisedek, sultan ta’ Salem, qassis ta’ Alla l-Għoli, iltaqa’ ma’ Abraham hu u rieġa’ lura wara li qered lis-slaten, u bierku.
U li lilu wkoll Abraham ta l-għexur minn kollox; u li ismu jfisser l-ewwel Sultan tal-ġustizzja, imbagħad ukoll Sultan ta’ Salem, jiġifieri, Sultan tas-sliem.
Bla missier, bla omm, bla nisel, u li la għandu bidu ta’ jiem, u lanqas tmiem ta’ ħajja; imma magħmul jixbaħ lil bin Alla; jibqa’ qassis għal dejjem.
Araw issa kemm kien kbir dan, li lilu Abraham il-patrijarka tah l-għexur mill-aħjar tal-priża.
U tassew dawk li huma wlied Levi, li jieħdu s-saċerdozju, għandhom il-jedd jieħdu l-għexur mingħand il-poplu skont il-liġi, jiġifieri, mingħand ħuthom, għalkemm ħarġu minn ġenbejn Abraham:
Imma dak li n-nisel tiegħu mhux magħdud minnhom ħa l-għexur mingħand Abraham, u bierek lil dak li kellu l-wegħdiet.
Mingħajr ebda kontradizzjoni, l-iżgħar jitbierek mill-akbar.
Verament, hawn huma bnedmin li jmutu li jieħdu l-għexur; iżda hemm jeħodhom wieħed, li fuqu hemm xhieda li għadu ħaj.
U biex ngħid hekk, Levi wkoll, li ħa l-għexur, ħallas l-għexur f’Abraham.
Għax kien għadu f’ġenbejn missieru, meta Melkisedek iltaqa’ miegħu.
Jekk mela l-perfezzjoni seħħet bis-saċerdozju ta’ Levi (għax taħtu l-poplu ħa l-liġi,) xi ħtieġa aktar kien hemm li jqum qassis ieħor skont l-ordni ta’ Melkisedek, u li ma kienx im-sejjaħ skont l-ordni ta’ Aron?
Għax billi tbiddel is-saċerdozju, hemm il-bżonn ta’ tibdil ukoll fil-liġi.
Għax dak li fuqu jingħadu dawn il-ħwejjeġ kien minn ta’ tribù ieħor, li ħadd minnu ma kien jersaq lejn l-artal.
Jidher ċar li minn Ġuda ħareġ il-Mulej tagħna; u fuq dan it-tribù Mosè ma qal xejn dwar is-saċerdozju.
U dan hu wisq aktar ċar; għax laħaq qassis ieħor li jixbaħ lil Melkisedek,
Li sar, mhux skont il-liġi ta’ kmandamenti tal-ġisem, imma skont is-setgħa ta’ ħajja bla tmiem.
Għax hu jixhed: Int qassis għal dejjem skont l-ordni ta’ Melkisedek.
Għax tassew il-kmandament ta’ qabel jitħassar, minħabba n-nuqqas ta’ saħħa u ta’ ħtieġa tiegħu.
Għax il-liġi m’għamlet xejn perfett, iżda d-dħul ta’ tama aħjar għamel: b’din it-tama nersqu lejn Alla.
Billi ma kienx mingħajr ħalfa li sar qassis:
Għax dawk il-qassisin saru mingħajr ħalfa; imma dan b’ħalfa ta’ dak li qallu: Ħalef il-Mulej, u ma jisgħobbihx; Int qassis għal dejjem.
B’dan Ġesù sar rahan ta’ rabta aħjar.
U dawk tassew saru qassisin b’għadd kbir, għax ma set-għux jibqgħu minħabba l-mewt:
Imma Ġesù billi jibqa’ għal dejjem, għandu saċerdozju li ma jintemm qatt.
Għalhekk ukoll huwa jista’ jsalva għal kollox lil dawk li bih jersqu lejn Alla, ladarba hu jibqa’ għal dejjem ħaj biex jid-ħol għalihom.
Għax kien jaqblilna jkollna qassis kbir bħal dan, li hu qaddis, ma jagħmel ebda ħsara, bla għajb, mifrud mill-midinbin, u mgħolli aktar ’il fuq mis-smewwiet.
Li m’għandux bżonn, bħall-qassisin il-kbar l-oħra, joffri kuljum is-sagrifiċċju, l-ewwel għad-dnubiet tiegħu stess, imbagħad għad-dnubiet tal-poplu. Dan hu għamlu darba għal dejjem, meta offra lilu nnifsu.
Għax il-liġi tagħmel qassisin il-kbar, bnedmin li huma dgħajfa; imma l-kelma tal-ħalfa, li ġiet wara l-liġi, tagħmel l-Iben, li hu magħmul perfett għal dejjem.

Lhud 8

Issa l-qofol ta’ dak li għidna hu dan: Għandna qassis hekk kbir, wieħed li qiegħed in-naħa tal-lemin tat-tron tal-Maestà fis-smewwiet;
Ministru tas-santwarju, u tat-tabernaklu veru, li waqqfu l-Mulej, u mhux il-bniedem.
Għax kull qassis il-kbir hu magħmul biex joffri għotjiet u sagrifiċċji: għalhekk jaħtieġ li dal-bniedem ikollu wkoll xi ħaġa x’joffri.
Għax kieku kien fuq l-art, ma kien ikun qassis xejn, billi hemm qassisin li joffru għotjiet skont il-liġi.
Li jservu bħala eżempju u dell ta’ ħwejjeġ tas-sema, bħal ma kien imwissi Mosè minn Alla meta kien sa jibda jagħmel it-tabernaklu; għax, Ara, hu qal, li tagħmel kollox skont il-mudell li kien muri lilek fuq il-muntanja.
Imma issa qala’ ministeru li hu wisq aktar eċċellenti, daqskemm ukoll hu l-medjatur ta’ rabta aħjar, li kienet mibnija fuq wegħdiet aħjar.
Għax jekk dik l-ewwel rabta kienet bla għajb, ma kinex jitfittex imkien għat-tieni.
Għax billi sab xi jgħid fuqhom, qal: Ara, il-jiem jiġu, qal il-Mulej, meta nagħmel rabta ġdida mad-dar ta’ Iżrael u mad-dar ta’ Ġuda:
Mhux skont ir-rabta li għamilt ma’ missirijiethom fil-jum meta qbadthom minn idhom biex noħroġhom minn art l-Eġittu; għax ma baqgħux iżommu mar-rabta tiegħi, u jien tlaqthom, igħid il-Mulej.
Għax din hi r-rabta li nagħmel mad-dar ta’ Iżrael wara dawk il-jiem, igħid il-Mulej: inqiegħed il-liġijiet tiegħi f’moħħhom, u niktibhomlhom f’qalbhom: u nkun għalihom Alla, u għalija jkunu poplu:
U ma jgħallmux aktar wieħed lil għajru, u kull bniedem lil ħuh, billi jgħidu: Agħraf il-Mulej: għax kollha jagħrfuni, miż-żgħir sal-kbir.
Għax inkun ħanin mal-ħażen tagħhom, u dnubiethom ma niftakarx iżjed.
Meta tkellem minn patt ġdid, wera li dak ta’ qabel kien qadim. Issa dak li jiqdiem u jixjieħ ikun wasal biex jispiċċa.

Lhud 9

Tassew l-ewwel rabta kellha wkoll il-ħtiġijiet ġusti tas-servizz sagru, u l-post il-qaddis tad-dinja.
Għax kien hemm Tinda, dik ta’ quddiem, li fiha kien hemm is-sieq tal-lampa u l-mejda tal-ħobż tal-preżenza quddiem il-Mulej; din it-tinda kienet tissejjaħ “il-(Post) Qaddis”.
U wara t-tieni velu, kien hemm tinda oħra, li kienet tissejjaħ “il-Qaddis tal-Qaddisin.”
F’din kien hemm l-artal tad-deheb għal l-inċens, u l-arka tal-patt, miksija minn kull naħa bid-deheb bil-manna, il-virga ta’ Aron li minnha kien ħareġ il-ward, u t-twavel tal-patt.
U fuqha l-kerubini tal-glorja kienu jdellu l-għatu propizjatorju tagħha; u li fuqhom issa ma nistgħux nitkellmu ħaġa ħaġa.
Issa wara kollox kien jitqassam hekk, il-qassisin kienu jidħlu dejjem fl-ewwel tinda, biex jagħmlu s-servizz ta’ Alla.
Iżda fit-tieni waħda kien jidħol il-qassis il-kbir waħdu darba fis-sena, mhux mingħajr demm, li kien joffri għalih innifsu, u għad-dnubiet tal-injoranza tal-poplu:
B’dan l-Ispirtu Qaddis kien juri, li t-triq tas-santwarju kienet għadha mhix miftuħa, waqt li l-ewwel tinda kienet għadha wieqfa:
Din kienet tixbiha għaż-żmien preżenti; u li fiha kienu jkunu offruti sew għotjiet u kemm sagrifiċċji, li ma kinux jistgħu jagħmlu perfett lil dak li kien jagħti qima, għal dik li hi kuxjenza;
Billi dawn kellhom x’jaqsmu biss ma’ ikel u xorb, u ħafna ħasil, u regolamenti tal-ġisem, imposti fuqhom sa ma jasal żmien it-tibdil.
Imma Kristu ġie bħala l-qassis il-kbir tal-ġid li ġa gie. Hu daħal minn tinda aqwa u aktar perfetta li mhijiex maħduma b’idejn il-bnedmin, jiġifieri mhijiex ħolqien ta’ din l-art;
Hu daħal darba għal dejjem fis-Santwarju, mhux bis-saħħa tad-demm tal-mogħoż u tal-għoġiela, imma bis-saħħa ta’ demmu stess, u hekk kiseb fidwa għal dejjem.
Jekk id-demm tal-mogħoż u tal-gniedes u l-irmied tal-għoġiela mraxxax fuq dawk li huma mniġġsa jista’ jqaddishom billi jagħtihom l-indafa tal-ġisem.
Kemm aktar id-demm ta’ Kristu, li permezz tal-Ispirtu etern offra lilu nnifsu bla għajb ’l Alla, inaddaf il-kuxjenza tagħna minn opri mejta, biex taqdu ’l Alla l-ħaj?
U għalhekk hu l-medjatur tar-rabta l-ġdida, biex permezz tal-mewt, li ndaħlet għall-fidwa tal-ħtijiet li saru taħt l-ewwel rabta, dawk li huma msejħin jieħdu l-wegħda tal-wirt ta’ dejjem.
Għax fejn hemm testment, jaħtieġ ukoll tidħol il-mewt ta’ min għamel it-testment.
Għax testment igħodd wara li l-bnedmin imutu: inkella m’għandux saħħa kemm idum ħaj min għamel it-testment.
Għalhekk lanqas l-ewwel rabta ma kienet inawgurata mingħajr demm.
Għax wara li Mosè nieda kull kmandament lill-poplu skont il-liġi, ħa d-demm tal-għoġġiela u tal-bdabad, ma’ l-ilma, u suf aħmar skarlat, u żuf, u raxx sew il-ktieb, u kemm il-poplu kollu,
U qal: Dan hu d-demm tar-rabta li ordna Alla għalikom.
Barra minn dan raxx bid-demm sew it-tinda, u kemm il-għodod kollha tal-ministeru.
U kważi kollox jissaffa bid-demm skont il-liġi; u bla tixrid ta’ demm m’hemmx maħfra.
Għalhekk mela kien meħtieġ li x-xbihat tal-ħwejjeġ tas-sema jissaffew b’dawn; iżda l-ħwejjeġ tas-sema nfushom b’sagrifiċċji aħjar minn dawn.
Għax Kristu ma daħalx f’santwarju magħmul b’idejn il-bnedmin, li hu biss xbieha tas-santwarju veru, imma daħal fis-sema stess, biex issa jidher għalina quddiem Alla.
U daħal hemm mhux biex minn żmien għal żmien joffri lilu nnifsu bħalma l-qassis il-kbir jidħol kull sena fis-santwarju biex joffri demm ħaddieħor.
Għax kieku kien ikollu jbati ta’ spiss mit-tisjis tad-dinja: iżda issa deher darba fl-aħħar taż-żminijiet biex iħassar id-dnub bis-sagrifiċċju tiegħu nnifsu.
U kif inhu miktub għall-bnedmin li għandhom imutu darba biss, u wara dan isir il-ġudizzju,
Hekk ukoll Kristu, kien offrut darba biss biex jitgħabba bid-dnubiet ta’ ħafna, jerġa’ jidher għat-tieni, mhux biex ineħħi d-dnubiet, imma għas-salvazzjoni ta’ dawk li qegħdin jistennewh bil-ħerqa.

Lhud 10

Għax billi l-Liġi għandha d-dell tal-ħwejjeġ tajba li għandhom jiġu, u mhux ix-xbieha tal-ħwejjeġ infushom, ma tista’ qatt bl-istess sagrifiċċji, li joffru minn sena għal sena, blatista’ qatt bl-istess sagrifiċċji, li joffru minn sena għal sena, bla ma jaqtgħu xejn, tagħmel perfetti lil dawk li jersqu.
Għax kieku ma kinux jieqfu li jkunu offruti, ladarba dawk li jagħmlu das-servizz, wara li darba tnaddfu, m’għandhomx aktar kuxjenza tad-dnubiet?
Iżda f’dawk is-sagrifiċċji hemm kull sena tifkira mill-ġdid tad-dnubiet.
Għax ma jistax ikun lid-demm tal-gniedes u tal-mogħoż ineħħi d-dnubiet.
Għalhekk meta daħal fid-dinja, qal: Int ma ridtx sagrifiċċji u offerti, iżda ġisem hejjetli,
Int ma għoġbukx offerti maħruqin u sagrifiċċji għad-dnub.
Imbagħad għidt jien: Hawn jien, ġej, o Alla! Biex nagħ-mel ir-rieda tiegħek, kif inhu miktub fuqi fit-titlu tar-romblu tal-ktieb.
L-ewwel qal: Int ma ridtx u lanqas għoġbuk sagrifiċċji u offerti, u offerti maħruqin, u sagrifiċċji għad-dnub, li huma offruti skont il-liġi:
Imbagħad qal: Hawn jien; ġej, O Alla! Biex nagħmel ir-rieda tiegħek. Hu neħħa tal-ewwel, biex jistabbilixxi t-tieni.
Bis-saħħa ta’ dir-rieda aħna tqaddisna bl-offerta tal-ġisem ta’ Ġesù Kristu darba għal dejjem.
U kull qassis wieqaf kuljum iservi u joffri bosta drabi l-istess sagrifiċċji, li ma jistgħu qatt ineħħu d-dnubiet:
Iżda dan, wara li offra sagrifiċċju wieħed għad-dnubiet għal dejjem, qagħad bil-qiegħda fuq il-lemin ta’ Alla:
Minn fejn qiegħed jistenna sa ma l-għedewwa tiegħu jitqiegħdu b’mirfes taħt riġlejh.
Għax hu b’offerta waħda għamel perfetti għal dejjem lil dawk li huwa jqaddes.
U dan, iżda, jixhdulna wkoll l-Ispirtu Qaddis: għax wara dan kien qal qabel:
Din hi r-rabta li nagħmel magħhom wara dawk il-jiem, igħid il-Mulej: Inqiegħed il-liġijiet tiegħi f’qalbhom, u f’moħħhom niktibhomlhom;
U fi dnubiethom u ħtijiethom ma niftakarx aktar.
Issa fejn hemm il-maħfra ta’ dawn, mhemmx iżjed offerti għad-dnub.
Mela, ħuti, billi għandna l-ħila li nidħlu fil-post l-aktar qaddis bid-demm ta’ Ġesù,
Bi triq ġdida u ħajja, li hu fetaħ għalina, minn ġol-velu, jiġifieri ġismu;
U billi għandna qassis il-kbir fuq id-dar ta’ Alla;
Ħa nersqu b’qalb sinċiera f’assigurazzjoni sħiħa tal-fidi, bi qlubna mnaddfin minn kuxjenza ħażina, u ġisimna maħsul b’ilma nadif.
Ħa nżommu sħiħ l-istqarrija tat-tama tagħna mingħajr ma nbiddlu fehmitna; (għax fidil hu dak li wiegħed).
U ħa nieħdu ħsieb xulxin biex nitħeġġu fl-imħabba u fl-opri tajba;
Bla ma nonqsu li niltaqgħu flimkien, bħalma hi d-drawwa ta’ x’uħud; iżda għamlu l-qalb lil xulxin: u l-aktar meta taraw riesaq il-jum.
Għax jekk wara li ħadna t-tagħrif sħiħ tal-verità nidinbu minn rajna, ma hemmx sagrifiċċju ieħor għad-dnub xi jsir.
Jibqalna biss li nistennew bil-biża’ l-ġudizzju u l-ħuġġieġa nar li teqred l-għedewwa ta’ Alla.
Dak li żeblaħ il-liġi ta’ Mosè miet bla ħniena fuq ix-xhieda ta’ tnejn jew tlieta:
Kemm kastig aktar aħrax, jidhrilkom intom, ikun ħaqqu min jitfa’ taħt saqajh l-Iben ta’ Alla, u jqis id-demm tar-rabta, li bih tqaddes, bħala ħaġa mhix qaddisa, u joffendi lill-Ispirtu tal-grazzja?
Għax aħna nafu lil dak li qal: Għalija l-vendetta; jien inħallas, qal il-Mulej. U raġa’: Il-Mulej jagħmel ħaqq mill-poplu tiegħu.
Hi ħaġa tal-biża’ li wieħed jaqa’ f’idejn Alla l-ħaj.
Imma ftakru fil-jiem ta’ dari, li fihom, wara li kontu mdawlin, sofrejtu taqbida kbira ta’ tbatijiet;
Xi drabi, kontu magħmulin bħal wirja sewwa bit-tagħjir u kemm bit-tribulazzjonijiet; u xi drabi, mseħbin ma’ dawk li kienu fl-istess qagħda tagħkom.
Għax intom kellkom ħniena minni meta kont marbut fil-ktajjen, u lqajtu bil-ferħa s-serq ta’ ġidkom, billi tafu fikom infuskom li għandkom ġid aħjar u li jibqa’.
La tarmux mela l-fiduċja tagħkom, li għandha ħlas kbir.
Għax intom taħtieġu li tissaportu, biex wara li tkunu għamiltu r-rieda ta’ Alla, taqilgħu l-wegħda.
Għax ftit ieħor, ftit ħafna, u dak li għandu jiġi jasal, u ma jiddawwarx.
Issa l-ġust igħix bil-fidi: imma jekk wieħed jarġa’ lura, ruħi ma titgħaxxaqx bih.
Imma aħna m’aħniex minn dawk li jerġgħu lura għat-telfien; imma minn dawk li jemmnu fis-salvazzjoni tar-ruħ.

Lhud 11

Issa l-fidi hi l-assigurazzjoni tal-ħwejjeġ li nittamaw fihom, il-konvinzjoni tal-ħwejjeġ li ma jidhrux.
Għax biha kellhom xhieda tajba n-nies ta’ dari.
Bil-fidi aħna nifhmu li ż-żminijiet saru bil-kelma ta’ Alla; għalhekk il-ħwejjeġ li jidhru ma sarux minn ħwejjeġ li ma jidhrux.
Bil-fidi Abel offra lil Alla sagrifiċċju aħjar minn ta’ Kajjin; biha kiseb xhieda li kien raġel sewwa, billi xehidlu Alla għall-għotjiet tiegħu: u biha għalkemm mejjet għadu jitkellem.
Bil-fidi Ħenok kien meħud biex ma jarax il-mewt; u ma nstabx, għax Alla ħadu; għax qabel ma kien meħud kellu din ix-xhieda, li għoġob lil Alla.
U mingħajr fidi huwa impossibbli li togħġob lilu; għax min jersaq qrib lejn Alla jeħtieġ li jemmen li Alla hu, u li hu jagħti l-ħlas xieraq lil dawk li jfittxuh.
Bil-fidi Noè, mgħarraf minn Alla fuq ħwejjeġ li kienu għadhom ma dehrux, imqanqal bil-biża’, lesta arka biex isalva lil daru, u li biha ikkundanna d-dinja, u sar werriet tal-ġustizzja li tiġi bil-fidi.
Bil-fidi Abraham, meta kien imsejjaħ biex imur f’art li kien sa jieħu wara b’wirt, obda; u telaq, bla ma kien jaf fejn kien sejjer.
Bil-fidi hu għammar fl-art tal-wegħda, bħala f’art barra-nija, jgħix fit-tined ma’ Iżakk u ma’ Ġakobb, werrieta miegħu tal-istess wegħda:
Għax hu kien jistenna belt li għandha s-sisien, li l-bennej u l-imgħallem tagħha hu Alla.
Bil-fidi wkoll Sara rċeviet qawwa li toħroġ tqila, u wildet tarbija meta kienet imdaħħla fiż-żmien, għax emmnet li min wiegħed iżomm kelmtu.
Għalhekk minn wieħed waħdu, li kien diġa’ qisu mejjet, twieldu wlied daqs il-kwiekeb tas-sema fil-kotra, u bla għadd bħar-ramel li hemm ma’ xatt il-baħar.
Dawn kollha mietu fil-fidi, bla ma qalgħu l-wegħdiet, iżda rawhom mill-bogħod, u emmnuhom, u sellmulhom, u stqarru li kienu barranin u stranġieri fuq l-art.
Għax dawk li jgħidu ħwejjeġ bħal dawn juru bid-dieher li qegħdin ifittxu pajjiż għalihom.
U tassew, kieku bagħqu jiftakru f’dak il-pajjiż li ħarġu minnu, kien ikollhom żmien biżżejjed li jerġgħu lura.
Imma issa huma jixtiequ pajjiż aħjar, jiġifieri, dak tas-sema. Għalhekk Alla ma jistmellx jissejjaħ Alla tagħhom, għax hejja belt għalihom.
Kienet il-fidi li ġiegħlet lil Abraham joffri ’l Iżakk meta Alla ġarrbu; u kien se joffri lil l-uniku mnissel sewwasew dak li kien ħa l-wegħdiet.
Li fuqu ntqal: Minn Iżakk int ikollok nisel.
Billi kien jaħseb li Alla kien jista’ jqajmu, imqar minn bejn l-imwiet; minn fejn ukoll raġa; ħadu, u dan kien bħala tixbiha.
Bil-fidi bierek Iżakk lil Ġakobb u lil Għesaw għal dak ġej.
Bil-fidi Ġakobb, hu u qiegħed imut, bierek ukoll lil kull wieħed minn ulied Ġużeppi; u ta qima, milwi fuq ras il-ħatar tiegħu.
Bil-fidi Ġużeppi, hu u qiegħed imut, tkellem fuq it-tluq ta’ wlied Iżrael; u ta ordni fuq il-għadam tiegħu.
Bil-fidi Mosè, meta twieled, kien moħbi għal tliet xhur mill-ġenituri tiegħu, għax raw li kien tarbija sabiħa; u ma beż-għux mill-ordni tas-sultan.
Bil-fidi Mosè, meta kiber, ċaħad milli jissejjaħ bin bint Fargħun:
Pjuttost għażel għalih innifsu li jkun ittrattat ħażin għall-poplu ta’ Alla, milli jgawdi għal żmien appuntat il-pjaċiri tad-dnub;
U qies il-għajb ta’ Kristu bħala għana aqwa mit-teżori tal-Eġittu; għax hu kien iħares lejn il-ħlas.
Bil-fidi ħalla l-Eġittu, bla ma baża’ mill-għadab tas-sultan: għax hu żamm sħiħ, daqs li kieku qiegħed jarah dak li ma jidhirx.
Bil-fidi għamel il-għid, u t-traxxix tad-demm, biex il-qerried tal-ewwel imwielda ma jmissx lil dawk ta’ wlied Iżrael.
Bil-fidi qasmu l-baħar l-Aħmar qishom fuq art niexfa: iżda meta l-Eġizzjani qabdu jagħmlu l-istess għerqu.
Bil-fidi waqgħu l-ħitan ta’ Ġeriko, wara li kienu mdaw-rin għal sebat ijiem.
Bil-fidi Raħab il-mara tad-dnub ma ntilfitx ma’ dawk li ma emmnux, meta laqgħet l-ispjuni bis-sliem.
U xi ngħid iżjed? Għax żmien m’għandiex biex insem-mi fuq Gedgħod, u fuq Barak, u fuq Sansun, u fuq Ġefte, u fuq David ukoll, u Samwel, u l-profeti:
Li bis-saħħa tal-fidi ħakmu saltniet, għamlu l-ġustizzja, qalgħu wegħdiet, saddew ħluq l-iljuni.
Tfew il-qawwa tan-nar, ħelsu minn xifer ix-xabla, minn dgħajfin saru b’saħħithom, saru qalbenin fil-gwerra, u ħarbtu l-armati tal-barranin.
Xi nisa ħadu l-mejtin tagħhom imqajmin mill-ġdid għall-ħajja: oħrajn qatluhom bid-daqqiet, u ma ridux il-ħelsien; biex jaqilgħu qawmien aħjar:
U oħrajn kellhom it-tiġrib ta’ żebliħ kiefer u ta’ swat, iva, u tal-ktajjen ukoll, u tal-ħabs:
Kienu mħaġġra, imħanxra min-nofs, imġarrba, maqtula bix-xabla: iġġerrew lebsin ġlud tan-ngħaġ u tal-mogħoż; fil-bżonn, imnikktin, maħqurin;
Huma, li ma kinux jixirqu lid-dinja: iġġerrew fid-deżerti, u fuq il-muntanji, u fil-għerien, u fil-grotti tal-art.
U dawn kollha, għad li qalgħu xhieda tajba bis-saħħa tal-fidi tagħhom, ma kisbux dak li kien imwiegħed,
Billi Alla rafa’ xi ħaġa aħjar għalina, bil-ħsieb li huma ma jaslux għall-perfezzjoni mingħajrna.

Lhud 12

Għalhekk mela aħna, billi qegħdin naraw ukoll kif aħna mdawrin bi sħaba hekk kbira ta’ xhud, ħa nwarrbu kull piż, u d-dnub li tant malajr ifixkilna, u ħa niġru bis-sabar il-ġirja li għandna quddiemna,
Inżommu għajnejna merfugħa lejn Ġesù, il-mexxej l-awtur u l-perfezzjonatur tal-fidi tagħna, hu li, flok il-hena li kellu quddiemu, qagħad għas-salib bla xejn ma qies il-għajb tiegħu, u issa qiegħed fuq in-naħa tal-lemin tat-tron ta’ Alla.
Aħsbu mela fih, li qagħad għal oppożizzjoni hekk kbira min-naħa tal-midinbin, biex ma tegħjewx jew taqtgħu qalbkom.
S’issa fit-taqbida tagħkom kontra d-dnub għadkom ma rreżistejtux tal-punt li xxerrdu demmkom.
U nsejtu intom it-twiddib li jindirizzakom bħala wlied? Ibni, la żżeblaħx id-dixxiplina tal-Mulej, u lanqas taqta’ qalbek meta tkun imċanfar minnu.
Għax min il-Mulej iħobb jiddixxiplinah; u jċanfar severament lil kull iben li jilqa’.
Jekk intom issofru d-dixxiplina, Alla jimxi magħkom bħala wliedu; għax liema hu l-iben li missieru ma jiddixxiplinahx?
Imma jekk tkunu bla dixxiplina, li kulħadd għandu minnha, intom mela tkunu qieskom tfal ta’ ħaddieħor, u mhux ulied.
Barra minn dan, aħna kellna wkoll missirijietna skont il-ġisem; kienu jiddixxiplinawna, u aħna konna nweġġhuhom. Mela kemm aktar għandna noqogħdu taħt il-Missier tal-ispirti, biex ikollna l-ħajja.
Għax dawn tassew kienu jiddixxiplinawna għal ftit jiem skont kif kien jogħġobhom; imma hu għall-ġid tagħna, biex nixxierku fil-qdusija tiegħu.
Issa l-ebda dixxiplina ma tidher dak il-ħin ħaġa ta’ ferħ, imma ta’ niket: madankollu wara trodd frott ta’ sliem u ta’ ġustizzja lil dawk li jkunu tħarrġu biha.
Għalhekk erfgħu ’l fuq l-idejn merħija tagħkom, u l-irkupptejn debboli tagħkom;
U agħmlu mogħdijiet dritti għal riġlejkom, biex iz-zopp ma jitwarrabx mit-triq; imma ħalluh pjuttost ifiq.
Fittxu s-sliem ma’ kulħadd, u l-qdusija, li mingħajrha l-ebda bniedem ma jara l-Mulej:
U iftħu għajnejkom li ħadd ma jibqa’ lura mill-grazzja ta’ Alla; u li l-ebda għerq ta’ mrar ma jarmi u jħabbatkom, u b’hekk jitniġġsu ħafna;
Li ma jkun hemm ebda wieħed fornikatur, jew li jkasbar ħwejjeġ qaddisa, bħal Għesaw, li għal ikla waħda, biegħ id-dritt tiegħu bħala l-ewwel imwieled.
Għax intom tafu kif wara, meta ried jiret il-barka, kien imwarrab; għax ma sabx lok għall-indiema, għalkemm fittixha tajjeb bid-dmugħ.
Għax intom ma rsaqtux lejn muntanja li tista’ tmissha, u li tħeġġeġ bin-nar, lanqas lejn swied, u dlam, u rwiefen,
U lejn daqq ta’ tromba, u leħen ta’ kliem; leħen li dawk li semgħuh talbu li ma jkellimhomx aktar:
Għax ma felħux għal dak li kien ordnat: U mqar jekk bhima tmiss il-muntanja, tkun imħaġġra, jew minfuda bi vleġġa:
U hekk tal-biża’ kienet id-dehra, li Mosè qal: Jien im-bażża’ wisq u mriegħed:
Imma intom ersaqtu lejn il-muntanja ta’ Sijon, u lejn il-belt ta’ Alla l-ħaj, Ġerusalemm tas-sema, u lejn numru bla għadd ta’ anġli,
Lejn il-ġemgħa tal-ulied il-kbar, li huma miktubin fis-smewwiet, u lejn Alla l-Imħallef ta’ kulħadd, u lejn l-ispirti tal-ġusti li saru perfetti,
U lejn Ġesù l-medjatur ta’ rabta ġdida, u lejn id-demm tat-traxxix, li jgħid ħwejjeġ aħjar mid-demm ta’ Abel.
Qisu li tisimgħu minn dak li jkellimkom. Għax jekk dawk li ma semgħux minn dak li kellimhom fuq l-art ma ħelsuhiex, aktar u aktar ma neħilsuhiex aħna, jekk indawru dahrna lejn dak li jitkellem mis-sema:
U li leħnu darba heżżeż l-art: imma issa wiegħed, billi qal: Darb’oħra nheżżeż mhux biss l-art, imma s-sema wkoll.
U dil-kelma, Darb’oħra, tfisser it-tneħħija ta’ dawk il-ħwejjeġ li jitheżżu, jiġifieri ta’ dawk li maħluqa, biex jibqgħu dawk li ma jistgħux jitheżżu.
Għalhekk, ħalli nkunu grati talli rċevejna saltna li ma tistax tkun imheżża, u ħa noffru lil Alla qima aċċettabbli, b’riverenza u bil-biża’.
Għax Alla tagħna hu nar li jeqred.

Lhud 13

Ħa tibqa’ l-imħabba tal-aħwa.
La tinsewx tilqgħu l-barranin: għax bla ma kienu jafu x’uħud minnkom laqgħu anġli.
Ftakru f’dawk li huma l-ħabs, qiskom marbutin magħ-hom; u f’dawk li huma maħqurin qiskom intom stess magħhom fil-ġisem.
Ħa jkun imweġġah iż-żwieġ f’kollox, u s-sodda taż-żwieġ ħa tkun bla tebgħa; iżda Alla jagħmel ġudizzju mill-fornikaturi u mill-adulteri.
Qisu li ħajjitkom tkun bla regħba; u kunu kuntenti b’dak li għandkom: għax hu qal: Ma nħallik qatt, u lanqas nitilqek.
Biex hekk ikollna l-ħila ngħidu: Il-Mulej l-għajnuna tiegħi, u ma nibżax x’jista’ jagħmilli bniedem.
Ftakru fil-mexxejja tagħkom, li xandrulkom il-kelma ta’ Alla: ikkunsidraw ir-riżultat tal-mod tal-ħajja tagħhom, u imitaw il-fidi tagħhom.
Ġesù Kristu l-bieraħ, u llum, hu l-istess, u għal dejjem.
La tkunux imkaxkrin minn tagħlim differenti u stramb. Għax hi ħaġa sewwa li l-qalb titwettaq bil-grazzja; u mhux bl-ikel, li ma swielhomx lil dawk li nqdew bih.
Aħna għandna Artal, li minnu ma għandhomx awtorità jieklu dawk li jservu fit-tinda.
Għax l-iġsma ta’ dawk il-bhejjem, li demmhom jinġieb fis-santwarju mill-qassis il-kbir bħala sagrifiċċju għad-dnub, jinħarqu barra mill-kamp.
Għalhekk Ġesù wkoll, biex iqaddes lill-poplu b’demmu stess, bata barra mill-bieb.
Għalhekk ħa noħorġu lejh barra mill-kamp, u nerfgħu l-għajb tiegħu fuqna.
Għax hawn ma għandniex belt li tibqa’, imma nfittxu l-oħra li għad trid tiġi.
Permezz tiegħu mela, ħa noffru kontinwament sagrifiċċju ta’ tifħir lil Alla, jiġifieri, il-frott ta’ xofftejna li jiżżuħajr lil ismu.
La titraskurawx milli tagħmlu l-ġid u taqsmu ma’ xulxin: għax b’sagrifiċċji bħal dawn jitgħaxxaq Alla.
Obdu lill-mexxejja tagħkom, u oqogħdu taħthom; għax huma jgħassu għal ruħkom, billi jridu jagħtu kont tagħhom; biex jagħmlu dan bil-ferħ, u mhux bit-tnehid: għax dan ma jiswielkomx.
Itolbu għalina: għax aħna nemmnu li għandna kuxjenza tajba, billi rridu ngħixu onestament f’kollox.
Imma jien aktar u aktar nitlobkom biex tagħmlu dan, biex nerġa’ nkun magħkom mill-aktar fis.
Issa Alla tal-paċi, li qajjem minn bejn l-imwiet lill-Mulej tagħna Ġesù, dak ir-ragħaj il-kbir tan-ngħaġ, bid-demm tar-rabta ta’ dejjem,
Iwettaqkom b’kull għemil tajjeb biex tagħmlu r-rieda tiegħu; u jagħmel fikom dak li jogħġob lilu b’Ġesù Kristu; li lilu tingħata l-glorja għal dejjem ta’ dejjem. Amen.
U nitlobkom, ħuti, ilqgħu tajjeb il-kelma ta’ inkoraġġiment: ktibtilkom ittra fi ftit kliem.
Kunu afu li ħuna Timotju kien meħlus: jekk jiġi ma jdumx, niġi narakom miegħu.
Sellu għall-mexxejja tagħkom kollha, u l-qaddisin kollha. Dawk li huma mill-Italja jsellu għalikom.
Il-grazzja tkun magħkom ilkoll. Amen.